Konopie siewne Cannabis Sativa L. towarzyszą ludzkości od bardzo dawna. Wiele wskazuje na to, że w Polsce znane były już w czasach prasłowiańskich. Z nasion konopi pozyskiwano olej, a z ich łodyg włókno. Ludzie tworzyli produkty z konopi, by używać ich w celach prozdrowotnych (wszelkiego rodzaju maści i mazidła); by mieć się w co ubrać (stroje tkane z konopi) oraz by mieć co jeść (zupa konopiotka z siemienia konopnego była wręcz świątecznym daniem). W tamtym okresie ich decyzje o sięganiu po produkty konopne podyktowane były brakiem alternatyw. Dzisiaj jednak, kiedy raz jeszcze pochylamy się nad konopiami, dostrzegamy szereg ich wyjątkowych zalet. Okazuje się, że ich działania i właściwości mogą mieć wręcz moc uzdrowienia planety.

Co takiego można byłoby wytwarzać z konopi i dlaczego produkty te należałoby uznać za kuszącą alternatywę dla dzisiejszych rozwiązań przemysłowych? W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej produktom konopnym i porównamy ich potencjał z aktualnie lansowaną produkcją. Czy to możliwe, że ekologiczne losy świata jest w stanie odmienić roślina znana od tak dawna?

Niezwykłe właściwości konopi siewnej

Hodowane od setek lat konopie siewne, czyli Cannabis Sativa L. wykorzystuje się do produkcji dermokosmetyków, czy żywności. W przeciwieństwie do konopi indyjskich nie zawiera wysokiego stężenia THC (tetrahydrokannabinol) odpowiadającego za działania psychoaktywne. O niezwykłych właściwościach konopi siewnych decyduje CBD (kannabidiol), który:

• łagodzi stany zapalne i dolegliwości bólowe;
• wykazuje działania przeciwnowotworowe;
• wspomaga leczenie psychologiczne i psychiatryczne – stanów lękowych, schizofrenii, depresji i bezsenności;
• łagodzi objawy chorób degeneracyjnych;
• zmniejsza napady epilepsji,
• usprawnia pracę układu pokarmowego, łagodzi nudności i zwiększa apetyt,
• zmniejsza ryzyko cukrzycy i chorób serca.

Oprócz CBD, konopie siewne zawierają też CBD-A (kwas kannabidiolowy), terpenoidy i flawonoidy, które potęgują przeciwzapalne i przeciwutleniające działanie produktów konopnych. Z tych powodów nasiona i kwiaty konopi siewnych wykorzystuje się, by wytwarzać takie produkty, jak olej konopny, olejki CBD, czy kosmetyki konopne. To jednak nie wszystko.

Co można zrobić z konopi?

Produkty konopne z roku na rok zyskują coraz większą popularność. Interesują się nimi ludzie ceniący naturalne sposoby na poprawę zdrowia, ale też ci, dla których na pierwszym miejscu znajduje się życie w zgodzie z rytmem natury. Okazuje się bowiem, że konopie siewne wykorzystywać można do alternatywnych produkcji tworzyw i substancji, które w aktualnej formie w największym stopniu przyczyniają się do zanieczyszczania środowiska naturalnego.

Plastik konopny

Produkcja konopnego plastiku jest tańsza w produkcji nawet o połowę względem pozyskiwania polipropylenu (PP). Co więcej, plastik konopny jest dużo o bardziej wytrzymały od klasycznego tworzywa sztucznego. Jego właściwości zostały już zresztą zauważone. Ze względu na swoją trwałość plastik z konopi najszerzej wykorzystują producenci z przemysłu motoryzacyjnego (testował to już sam Henry Ford w latach 40.).

Tradycyjny plastik produkuje się z substancji pozyskiwanych podczas wydobycia ropy oraz gazu ziemnego. Jest więc szkodliwy potrójnie – na etapie pozyskiwania potrzebnych do jego wytworzenia składników, na etapie produkcji oraz na etapie utylizacji. Tymczasem plastik konopny to produkt roślinny. Jako rośliny konopie przed zbiorami pochłaniają dwutlenek węgla. Plastik konopny jest również całkowicie biodegradowalny w czasie krótszym niż 12 miesięcy. Nie da się ukryć, że podczas produkcji plastiku konopnego dochodzi do emisji szkodliwych substancji, niemniej w ogólnym rozrachunku cały cykl jego istnienia jest dalece bardziej ekologiczny.

Biodiesel – bezpieczne paliwo z konopi

FAME z konopi, czyli estry metylowe kwasów tłuszczowych, otrzymuje się na drodze wykorzystania oleju z konopi oraz mieszaniny katalitycznej. Cały proces jego otrzymywania, dzięki możliwości wykonywania go bez zmiany pojemnika, wydaje się niezwykle wygodny w produkcji. Jeżeli zaś chodzi o same właściwości biodiesla z konopi:

• podczas produkcji emituje się mniej CO2 niż w przypadku klasycznego paliwa,
• spalanie paliwa z konopi niesie za sobą wyłącznie śladowe ilości tlenku siarki w przeciwieństwie do aktualnego rozwiązania,
• na skutek jego stosowania emitowanych jest o 85% mniej gazów cieplarnianych niż w przypadku zwykłej benzyny,
• można używać go w każdym silniku diesla.

Materiały budowlane z konopi

Artykuły budowlane z konopi? Tak, to nie żart! Beton konopny (ang. hempcrete) to materiał, który wykazuje dobre wartości izolowania termicznego i akumulacji ciepła. Jest paroprzepuszczalny, niepalny, niegnijący i wodoodporny. Potrafi być nawet 7-krotnie mocniejszy od klasycznego betonu, a przy tym lżejszy i niezwykle łatwy w utulizacji – można go bowiem wykorzystać jako nawóz. Co więcej, cechuje się ujemnym śladem węglowym. Wytworzenie konopnych materiałów budowlanych pociąga za sobą niższą emisję dwutlenku węgla, niż konopna plantacja wytwarza przed zbiorami.

Papier z konopnej celulozy

Z jednego hektara konopi pozyskać można tyle celulozy, co z czterech hektarów lasu. Ponadto, jednoroczna uprawa konopi może też przynieść więcej tego surowca, niż dałoby się uzyskać z hektara rocznego przyrostu 60-letniego lasu. Czy to nie fantastyczna alternatywa – zostawić w spokoju rosnące dziesiątki lat drzewa na rzecz jednorocznej, niewymagającej rośliny?

Nie tylko ochrona lasów przed wycinką skłania do pochylenia się nad tą alternatywą. Do produkcji papieru wykorzystuje się między innymi chlor, by uzyskać idealnie biały odcień produktu. W przypadku surowców konopnych wykorzystać można nadtlenek wodoru (wodę utlenioną), który charakteryzuje się zdecydowanie mniejszą szkodliwością dla środowiska. Niestety, ze względu na brak rozwiniętej technologi przetwarzania roślin w tym celu, potencjalny producent musiałby poczynić spore inwestycje w jej wypracowanie.

Naturalne ubrania z konopi

Najpowszechniejszą tkaniną jest dzisiaj bawełna, jednak jej produkcja wiąże się z ogromnymi nakładami środków. Uprawa bawełny wymaga gleb głębokich o właściwych stosunkach powietrzno-wodnych, wysokiej temperatury i intensywnego nasłonecznienia. By zachować jej produkcyjną wydajność, wciąż często stosuje się duże ilości herbicydów i pestycydów. Konopie tymczasem są naprawdę niewymagające i mogą rosnąć w zasadzie w każdym klimacie z wyłączeniem biegunów. W porównaniu do bawełny tkaniny konopne:

• są trwalsze i lepiej znoszą wielokrotne pranie;
• wykazują właściwości antybakteryjne i antygrzybiczne;
• nie tylko sprawdzają się w okresie upałów, ale także podczas chłodniejszych pór roku;
• ponieważ nie pochłaniają tak dużych ilości wody, są bardziej komfortowe w przypadku przemoczenia.

Konopna żywność, czyli samo zdrowie

Spożywcze produkty z konopi to prawdziwe bomby zdrowia. Nasiona konopne zwierają bowiem nawet 460% więcej nienasyconych kwasów tłuszczowych niż ryby. Stosunek kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6 wynosi w nich 3:1, co jest idealną proporcją z perspektywy człowieka. Nie tylko sklep konopny sprzedaje dzisiaj spożywcze produkty konopne. Znaleźć je można coraz częściej w aptekach (np. olej konopny albo nasiona łuskane), lokalnych sklepach i marketach.

Dlaczego konopie są ekologiczne?

Konopie nie są wymagające, jeżeli chodzi o uprawę. Nie potrzebują ani wysokiej jakości gleby, ani szczególnej ochrony przed szkodnikami. Co więcej, rosną też wyjątkowo szybko. Ich zaletą jest także to, że jako rośliny zielone pochłaniają dwutlenek węgla z atmosfery. W ciągu czterech miesięcy wzrostu 1 tona paździerzy konopnych magazynuje około 1,8 tony dwutlenku węgla. W pewnym sensie niweluje to wpływ przetwarzania konopi na środowisko.