Naturalny miód wywołuje u nas same pozytywne skojarzenia – słodki i różnorodny smak, wspaniały zapach, płynna konsystencja, złocisty kolor, prozdrowotne właściwości… Wytwórcy miodów prześcigają się w zachwalaniu swoich produktów i coraz wymyślniejszych dodatkach (owoce, kakao, a nawet algi morskie!). I bardzo dobrze, ponieważ potrzebujemy zarówno pszczół, jak i efektów ich pracy. Koncentrując się jednak na miodzie, często nawet nie wiemy, że efektem ubocznym jego produkcji jest pewna niezwykła substancja. Mowa oczywiście o wosku pszczelim, wyjątkowo plastycznym i ekologicznym tworzywie, głównym składniku naturalnych świec woskowych.

Wosk pszczeli – co to jest?

Naturalnego wosku pszczelego nie można pomylić z niczym innym: obok miodu i propolisu to najchętniej wykorzystywany przez ludzi pszczeli produkt. Jest podstawowym budulcem ula, charakterystycznych plastrów miodu o złotym kolorze, które wszyscy znamy. Wosk, wydzielany przez pszczoły poprzez gruczoły woskowe, to efekt spożywania przez nie miodu i pyłku, którym skład wosku pszczelego zawdzięcza dużą zawartość kwasów tłuszczowych, wolnych alkoholi tłuszczowych czy minerałów. Dzięki chryzynie działa jak naturalny antybiotyk, a beta-karoteny i estry mają właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne. Ze względu na dobroczynne działanie tych składników, wosk okazuje się niemal tak wartościowy jak miód.

Długa historia wykorzystania wosku pszczelego

Pojawienie się na rynku naturalnego wosku pszczelego nie jest odkryciem ostatnich lat ani nawet stuleci – w starożytności wytwarzano choćby kosmetyki z dodatkiem wosku pszczelego jako substancji, która oczyszcza, naturalnie natłuszcza skórę i jest bogata w witaminy. Świece z naturalnego wosku pszczelego również były znane, a to dopiero świece parafinowe, o wiele nowszy wynalazek, wyparły je z użycia. Na szczęście dziś wraca się do stosowania wosku pszczelego zarówno w kosmetyce, chemii i medycynie (nie tylko miody są wartościowe i odżywcze!), jak i w produkcji świec woskowych. Nie byłby to pierwszy raz, gdy historia zatacza koło i wraca do tego, co naturalne i zdrowe.

Świeca z wosku pszczelego – właściwości

Świece z wosku pszczelego to przykład mody, która wielu osobom wyjdzie na zdrowie. Parafina, będąca składnikiem popularnych świec dostępnych w każdym sklepie, okazuje się materiałem silnie toksycznym, a nawet rakotwórczym i jej spalanie może zatruwać powietrze, zamiast dawać nam naturalne walory zapachowe. Przewaga naturalnego wosku pszczelego jako materiału na naturalne świece jest więc istotna: świece woskowe spalają się bezdymowo (podczas gdy parafina wydziela w powietrze toksyczne związki, takie jak benzen czy toluen), a zawarte w nich składniki pozytywnie wpływają na nasze zdrowie i samopoczucie. Prozdrowotne właściwości świec woskowych są szczególnie ważne dla osób borykających się z chorobami układu oddechowego czy krążeniowego, a także mające problemy z koncentracją.

Zalety świec z wosku pszczelego

Świeca z wosku pszczelego może znaleźć się w każdym domu – o ile świece z wosku dawniej były dostępne tylko dla wyższych sfer, dziś docenia się ich wartość ekonomiczną. Świece wykonywane z parafiny są pochodną procesu wydobycia ropy naftowej, nie dość, że nieekologicznego, to także bardzo kosztownego. Płacimy za produkt, ale i za sam proces pozyskania ropy. Także świece robione ze smoły węgla brunatnego czy smoły łupkowej obciążają nie tylko nasze środowisko, ale i kieszenie. W czasie spalania świeca syntetyczna może wydzielać nieprzyjemny zapach, często mamy do czynienia z aromatem przypominającym siarkę i z czarnymi strużkami dymu.

Produkcja świec woskowych odbywa się natomiast tradycyjnie, a zastosowanie naturalnego wosku pszczelego jest w pełni bezpieczne – dla ludzi i dla planety. Taka świeca nie zawiera szkodliwych substancji, więc efektem jej spalania może być tylko ciepłe światło i piękny, delikatny aromat kojarzący się z miodem. Na dodatek spalanie świec woskowych pochłania nieprzyjemne zapachy, dlatego produkty te są polecane szczególnie dla tych, którzy palą i chcą się pozbyć dymu papierosowego ze swojego domu. Zapach świecy woskowej poprawia koncentrację i kondycję górnych dróg oddechowych – jony wpływają pozytywnie na jakość powietrza i pracę naszego mózgu. Wymiana świec parafinowych na świece z wosku pszczelego to najlepszy prezent, jaki możemy zrobić swojemu organizmowi i otoczeniu.

Jak się robi świece z wosku pszczelego?

Świeca z naturalnego wosku pszczelego powstaje przeważnie w tej samej pasiece, w której rozlewa się miody. Rzemieślnicy stosują zwykle trzy metody: wylewanie, zwijanie i wyciąganie. Osoby marzące o wykonywaniu świec woskowych w domu powinny pamiętać, że wosk musi być czysty, a dodawany do świecy knot bawełniany dobrej jakości i najlepiej o okrągłym przekroju.

Świece z wosku pszczelego tworzone są często z resztek powstających przy odsklepianiu plastrów – korzystanie z pozornie nieużytecznych kawałków wosku sprawia, że są to produkty ekologiczne, a nawet wpisujące się w nurt upcyklingu. Można spotkać zarówno świece z wosku o naturalnym kolorze „miodowym”, ciemnożółtym, złotawym jak sam miód, jak i świece barwione na różne kolory. Kształt świec woskowych jest ograniczony tylko wyobraźnią wytwórcy – to od poczucia estetyki klienta i od wystroju wnętrza zależy, czy kupi świecę prostą, czy też minirzeźbę z wosku pszczelego.

Gdzie szukać świec z wosku pszczelego?

Ręcznie wykonywanych produktów możemy obecnie szukać wszędzie – coraz częściej pojawiają się w sieciówkach, drogeriach czy marketach, podobnie jak miód od lokalnych producentów. Jeśli zależy nam jednak na tym, żeby świeca z naturalnego wosku pszczelego były wyjątkowa i stanowiła oryginalny prezent, warto wybrać się do sklepu z rękodziełem albo znaleźć miejsce oferujące miody naturalne. Oprócz miodów duży wybór świec woskowych mają także stoiska z produktami lokalnymi w galeriach handlowych, najczęściej przed świętami i w okresie zimowym. Niewielkie pasieki też coraz częściej posiadają w ofercie własnoręcznie wykonywane, tradycyjne świece – o najróżniejszych kształtach, wielkościach i z oryginalnymi etykietami. Taka świeca może posłużyć nam jako ozdoba mieszkania albo sprawdzi się jako prezent dla bliskiej osoby. Rosnąca popularność zarówno świec z wosku pszczelego, jak i rękodzieła sprawia, że mamy coraz lepszy dostęp do naturalnych, zdrowych produktów.