Od roku szkolnego 2024/2025 obowiązywać będzie nowa podstawa programowa. Głównym celem zmian jest wprowadzenie modyfikacji obejmujących zarówno zakres podstawowy, jak i zakres rozszerzony, zaś efektem – ograniczenie treści. W oczywisty sposób nowe podstawy programowe wpływają na kształt egzaminu ósmoklasisty i matury. Dzisiaj na warsztat bierzemy to, jak będzie wyglądała nowa biologia i w jaki sposób determinuje to treść podręczników.
Nowe wydania podręczników, jak np. Biologia na czasie 1 zakres rozszerzony, zawierają mniej materiału niż starsze wydania, ale uwzględniają wszystkie wymagane zmiany programowe i właściwie przygotowują do nowej matury.
Dlaczego w ogóle wprowadzono modyfikacje w programie nauczania?
Zacznijmy od tego, że do tej pory nie istniały żadne regulacje dotyczące wymagań maturalnych. Przystępujący do matury mogli spodziewać się, że na egzaminie dojrzałości pojawią się dowolne pytania z podstawy programowej, dlatego wymagania były analogiczne do programy na poziomie rozszerzonym. Od roku szkolnego 2022/2023 pojawiło się jednak sporo nowości – przede wszystkim wymaganiom maturalnym poświęcono osobny dokument.
Teraz nadszedł czas, aby za wymaganiami maturalnymi podążyła podstawa i podręcznik.
Do czteroklasowego liceum ogólnokształcącego przeznaczone są między innymi podręczniki z serii Biologia na czasie. Co się zmieniło?
W podręczniku Biologia na czasie 1 zmiany są minimalne. Usunięto w zasadzie przede wszystkim konieczność przeprowadzania doświadczeń związanych z wykrywaniem związków organicznych w materiale biologicznym, a także wymóg znajomości niektórych procesów biologicznych.
W podręcznikach do klas od drugiej do czwartej również zmieniło się relatywnie niewiele. Ograniczono przede wszystkim encyklopedyzmy, okrojono systematykę, usunięto takie tematy jak część chorób bakteryjnych, różnorodność form morfologicznych bakterii, szczegółów dotyczących roślin czy organizmów specyficznych o niewielkim znaczeniu. Informacje na temat świata zwierzęcego zastąpiono wiedzą o człowieku, wykreślono też część badań diagnostycznych chorób człowieka.
Wszystkie zmiany wymagań maturalnych na 2023 i 2024 rok polegały na usunięciu wielu zagadnień z podstawy programowej. Znacznie mniej jest doświadczeń i obserwacji, jednak wiedza na temat poprawności ich przeprowadzenia nadal będzie potrzebna. Eksperci zdecydowali się również na wykreślenie mniejszych partii materiału, np. pojedynczych pojęć.