Zimowe miesiące to trudny czas dla wszystkich dziko żyjących zwierząt, w tym ptaków. Doskwierają im niskie temperatury, ale największym wyzwaniem okazuje się znalezienie pożywienia, niejednokrotnie znajdującego się pod warstwą lodu i śniegu. Wówczas z pomocą przychodzi człowiek, który kierując się dobrymi intencjami, decyduje się na dokarmianie kaczek i łabędzi. Często nie zdaje sobie jednak sprawy, że może przynieść im to więcej szkody niż pożytku. Podejmując się dokarmiania zwierząt, nie można polegać wyłącznie na intuicji i utartych przyzwyczajaniach, ale należy dowiedzieć się, jakiego pożywienia faktycznie potrzebują.

Kiedy dokarmiać kaczki i łabędzie?

Kaczki i łabędzie należą do ptaków żyjących w pobliżu zbiorników wodnych, które są dla nich źródłem pożywienia. Na co dzień spożywają rośliny wodne, małże, ślimaki oraz larwy owadów – od razu można zauważyć, że jest to dieta zupełnie inna niż proponowana najczęściej przez człowieka. Póki temperatury nie spadną poniżej zera, a jezioro nie pokryje się lodem, mają dostęp do swojego naturalnego pokarmu. Problem zaczyna się w zimie – i dopiero wówczas należy rozpocząć dokarmianie. Jeśli robimy to przez cały rok, zaburzamy naturalny rytm życia łabędzi i kaczek. W efekcie nie szukają pokarmu samodzielnie, przestają bać się ludzi i nie odlatują na zimę.

Czym karmić kaczki i łabędzie?

Kaczki i łabędzie należą do ptaków roślinożernych i takie produkty powinniśmy stanowić podstawę ich diety również wtedy, gdy są dokarmiane przez ludzi. Pokarm najlepiej podawać w ilości, która zostanie od razu zjedzona przez ptaki i umieścić na brzegu stawu w taki sposób, by nie miał kontaktu z wodą. W przeciwnym razie szybko zamarznie i spleśnieje. Warto wybrać spokojne miejsce, mniej uczęszczane przez ludzi i nie podchodzić do ptaków.

Na liście dozwolonych produktów, którymi można bezpiecznie dokarmiać kaczki i łabędzie, znajdują się:

• drobno pokrojone, surowe lub gotowane warzywa. Do najczęściej wybieranych należą ziemniaki, buraki, marchew czy kapusta. Jeśli mają zostać ugotowane, pamiętajmy, by nie dodawać do nich soli!
• ziarna zbóż,
• płatki owsiane lub otręby,
• nasiona kukurydzy.

Dlaczego nie powinno się karmić ptaków chlebem?

Większość osób chcących karmić łabędzie czy kaczki wybiera chleb – zwykle ten znaleziony w domu, nie zawsze świeży. Jest to zły pomysł i postępując w ten sposób, możemy bardziej zaszkodzić niż pomóc dzikim ptakom. Podczas trawienia chleba powstaje kwas chlebowy, który zakwasza układ pokarmowy, co może prowadzić do niebezpiecznej kwasicy żołądka. Ponadto sól znajdująca się w wypiekach zaburza gospodarkę wodną organizmu. Schorzenia układu pokarmowego powodowane przez złą dietę osłabiają ptaki, co może prowadzić do ich śmierci. Nadmiar spożywanego pieczywa odpowiada również za cukrzycę, stłuszczenie żołądka, uszkodzenie nerek, a także stawów, które może skutkować rozwojem tzw. zespołu anielskiego skrzydła. Długa lista możliwych niebezpieczeństw powinna przekonać wszystkich dokarmiających do wyboru innego rodzaju pożywienia, które dostarczy kaczkom i łabędziom wartościowych składników odżywczych.

5 zasad, których należy przestrzegać podczas karmienia ptaków

Jak zimą zadbać o ptaki? Zdobycie wiadomości o ich prawidłowej diecie i zwyczajach to pierwszy krok, by bardziej świadomie pomóc im przetrwać trudny, zimowy czas. Edukować warto również najmłodszych, którzy podczas spacerów w parku są najbardziej zainteresowani dokarmianiem łabędzi i kaczek.

Najważniejsze kwestie związane z karmieniem ptaków można zawrzeć w pięciu punktach:

1. Karm tylko zimą – gdy powierzchnia stawu nie jest zamarznięta, ptaki powinny same zdobywać pożywienie i nie można ich w tym wyręczać, by nie uzależniły się całkowicie od człowieka.
2. Nie wrzucaj jedzenia do wody, tylko w bezpiecznym miejscu na brzegu – karma, która znajdzie się w wodzie i nie zostanie natychmiast zjedzona, szybko opadnie na dno i zamiast stanowić pożywienie dla kaczek, tylko zanieczyści zbiornik.
3. Nie karm z ręki – nie powinniśmy zachęcać ptaków do zbyt bliskich kontaktów z człowiekiem. Są to wciąż dzikie zwierzęta, które dla własnego bezpieczeństwa powinny utrzymywać dystans i korzystać z pomocy ludzi wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne.
4. Rozdrabniaj pokarm – małe kawałki są dla ptaka łatwiejsze do przełknięcia i strawienia. Ponadto, jeśli znajdą się w wodzie, mają szansę zostać zauważone i zjedzone przez ptaki, zanim opadną na dno.
5. Karm ptaki tylko produktami świeżymi i właściwymi dla ich diety – pieczywo (zarówno świeże, jak i nadpleśniałe) oraz chipsy i słone paluszki to pokarmy, których nie wolno podawać kaczkom i łabędziom. Przetworzone jedzenie zawiera dużą ilość soli i substancji konserwujących, których negatywny wpływ na zdrowie jest szeroko opisywany nie tylko w odniesieniu do zwierząt, ale także do ludzi. Zamiast tych produktów dokarmiaj ptaki warzywami i ziarnami, które są dla nich bezpieczne.

Powyższe zasady nie powinny zniechęcać do pomocy ptakom, ale ukierunkować starania człowieka na mądre karmienie dzikich zwierząt. Stosując się do zaleceń, także możemy podziwiać kaczki i łabędzie, ale szanując ich potrzeby i naturę. Będzie to ważna lekcja dla najmłodszych, biorących udział w dokarmianiu i budujących nowe, dobre nawyki.

Sprawdź co jedzą jeże.

Znane sposoby dokarmiania ptaków wcale nie muszą być dobre

Dokarmianie ptaków to często rodzinny rytuał związany ze spacerami po parku lub w pobliżu stawów. Zabranie ze sobą chleba wiele osób uważa za naturalne, tym bardziej że jest chętnie zjadany przez zwierzęta. Przyzwyczaiły się one do łatwego pożywienia, jakim jest chleb, nawet jeśli na dłuższą metę im nie służy. Wciąż mało mówi się o tym, jakie jedzenie jest najlepsze dla ptaków i jak zachowywać się w trakcie ich karmienia. Utarte przyzwyczajenia nie są tu dobrym doradcą, uleganie im może przyczynić się do choroby, a nawet śmierci zwierząt. Obecnie mamy jednak dostęp do wielu źródeł wiedzy o zwyczajach i potrzebach ptaków i warto korzystać z nich, by w czasie zimy móc zapewnić im realną pomoc.